د ملګرو ملتونو د بشري حقونو ځانګړي راپورچي ريچارډ بينټ په خپل نوي راپور کې د افغانستان د ښځو او نجونو پر خلاف د طالبانو «ځپونکي بنسټيز شوي سيسټم» ته په اشارې غوښتنه کړې چې په نړيوالو قوانينو کې دې «جنسيتي اپارتاید» د جرم په توګه وپېژندل شي.

ښاغلی بينټ به دا راپور د راتلونکې اونۍ په سې‌شنبې (۲۹ د غبرګولي/۱۸ د جون) د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د شورا په شپږ پنځوسمه غونډه کې وړاندې کړي.

د ملګرو ملتونو د بشري حقونو ځانګړي راپورچي ويلي چې د ده په باور «[د طالبانو له لوري] په افغانستان کې د ښځو د ولکې او ځپنې بنسټيز شوی سيسټم بايد د جنسيتي اپارتايد د جنايت د تدوين بحث راپيل کړي، لکه څرنګه چې په سويلي افريقا کې پر تور پوستو او غير سپين پوستو سيسټماټيک ظلم او ولکې فعالان او دولتونه اړ کړل چې د اپارتاید جنایت را منځ ته کړي او د هغه په ختمېدو کې مرسته وکړي.»

ښاغلي بينټ په مشخصه توګه د رړم په کنوانسيون کې د جنسيتي اپارتاید د تعريف د تعدیل غوښتنه کړې او ويلي يې دې چې په دې کنوانسيون کې بايد جنسيتي اپارتاید داسې تعريف شي چې «هغه غير انساني اقدامات [دي] چې د يوه رژيم په چوکاټ کې بنسټيز شوي او د دې رژيم د خونديتوب په خاطر ترسره شوي او يوه جنسيتي ډله پکې پر بلې هرې ډلې يا نورو جنسيتي ډلو ولکه لري او سيسټماټیک ظلم [ورسره کوي]».

ده زياته کړې، لکه څرنګه چې يې د ښځو او نجونو پر خلاف د هر ډول تبعيض د مخنيوي له کاري ډلې سره په خپل مشترک راپور کې ويلي «دا تعريف په دقيقه توګه د ښځو او نجونو پر خلاف هغه سيسټماټيک تبعيض بيانوي چې د طالبانو په ايډيولوژي او حکومت کې دننه شته دی.»

د ملګرو ملتونو د بشري حقونو ځانګړي راپورچې ويلي چې د افغانستان له خلګو او په ځانګړې توګه ښځو سره چې يې کومې ګڼې مشورې کړې او په لیکلې توګه ورسره په تماس کې شوی، هغوی ټینګار کړی چې د جنسيتي اپارتایډ اصطلاح هغه ټول زيانونه او نسلي توپيرونه په ښه توګه ښيي چې طالبانو د افغانستان د ښځو پر خلاف کړي او د دوی غوښتنه داده چې دا دې د بشريت پر خلاف د يوه جنايت په توګه په رسميت وپېژندل شي.

ده ويلي چې د جنسيتي اپارتاید په رسميت پېژندنه د دې لامل کېږي تر څو دولتونه اړ شي چې د دې جنايت د مخنيوي په موخه اغېزناک اقدامات وکړي او عاملين يې مجازات کړي او همدا راز نړیوال ارزښتونه پياوړي کړي.

ښاغلي بينټ ويلي چې د افغانستان ښځې ټینګار کوي چې کېدلای شي د جنسيتي اپارتاید له مفهوم څخه په بسيج کولو کې استفاده وشي او همدا راز له طالبانو سره د دولتونو د تعامل د معيارونو په وضاحت کې وکارول شي او له دې سره-سره د دې ډلې د عادي کولو د پروسې په وړاندې د مخنيوي د عامل په توګه هم کارېدلای شي.

د ملګرو ملتونو د بشري حقونو ځانګړي راپورچي له دولتونو غوښتي چې د بشريت پر خلاف د يوه جنايت په توګه د جنسيتي اپارتاید په رسميت پيژندنې ملاتړ وکړي.

ده همدا راز د افغانستان د هغو سياسي فعالانو د ملاتړ غوښتنه کړې چې د جنسيتي اپارتاید د مفهوم پر شاوخوا راټولېږي.

تر دې وړاندې د ملګرو ملتونو کارپوهانو هم د بشريت پر خلاف د جنايت په توګه د جنسيتي اپارتاید په رسميت پيژندنې غوښتنه کړې وه او ويلي يې وو چې د افغان ښځو پر خلاف د طالبانو سياستونه جنسيتي اپارتاید دی.

طالبانو پر افغانستان تر دويم ځل واکمنېدو وروسته په دې هيواد کې د ښځو پر خلاف پراخ بنديزونه لګولي دي او هغوی يې د زده کړو، کار او ازاد تګ-راتګ په شمول له خپلو ډېرو بنسټيزو حقونو بې برخې کړې دي.

ريچارډ بينټ په خپلو پخوانيو راپورونو کې د افغان ښځو پر خلاف د طالبانو سياستونه «سيسټماټيک» او «بنسټيز شوي» ګڼلي وو او «د بشريت پر خلاف جنايت» يې بللي وو او زياته کړې يې وه چې دا سياستونه «جنسيتي اپارتاید» ګڼل کېدلای شي.

The post ريچارډ بينټ غوښتنه کړې چې جنسيتي اپارتايد دې د جرم په توګه وپېژندل شي appeared first on اطلاعات روز پشتو.